فصل اول- دفاتر ثبت اسناد و املاك

ماده1 – ( اصلاحی 8/11/80 ) اداره ثبت اسناد و املاك دارای دفاتر زیر خواهد بود:

1- دفتر املاك

2- دفتر نماینده املاك

3- دفتر املاك توقیف شده

4- دفتر ثبت موقوفات

5- دفتر گواه امضاء

6- دفتر سپرده ها

7- دفتر توزیع اظهار نامه

8- دفتر املاك مجهول المالك

9- دفتر ثبت شركتها

10- دفتر اسناد رسمی

11- دفتر ثبت قنوات

12- دفتر آمار و ثبت اظهار نامه

تبصره – ( اصلاحی 8/11/80 ) دفتر املاك و دفتر ثبت قنوات در مركز و كلیه شهرستانها یك نسخه خواهد بود و در موقع مقتضی با فراهم شدن امكانات از مندرجات دفاتر مذكور میكروفیلم و یا اسكن تهیه و به مركز ارسال می گردد.

ماده 2- كلیه دفاتر نامبرده در ماده قبل باید مجلد بوده و به استثناء دفتر توزیع اظهار نامه و دفتر املاك مجهول المالك بقیه دفاتر باید تمام صفحات آن را در بدو امر دادستان شهرستان محل یا نماینده او شماره گذاشته و امضاء كرده و به مهر دادسرا ممهور و مجموع عده صفحات را در صفحه اول و آخر با تمام حروف ذكر و قید نماید.

ماده3- ( اصلاحی8/11/80 ) برای ثبت املاك هر بخش یك دفتر تخصیص و برای ثبت هر شماره مستقل مجموعا سه صفحه و به جهت ثبت هر شماره از املاك مزروعی علاوه بر گنجایش مقدار ثبت لااقل سه صفحه سفید برای انتقالات بعدی آن مذكور خواهد شد.

تبصره- ( الحاقی 24/ 8/1378 ) در صورتی كه یك دفتر املاك برای یك بخش كافی نباشد بنا به پیشنهاد مدیر كل ثبت استان و تصویب سازمان ثبت اسناد و املاك كشور بخش مذكور به دو یا چند ناحیه تقسیم و برای هر ناحیه یك دفتر املاك تخصیص می یابد. در این صورت هر ناحیه به نواحی دیگر محدود و حد فاصل آنها اعم از خیابان اصلی یا آثار طبیعی در صورت جلسه ای به امضاء مدیر كل و رئیس ثبت محل قید می گردد.

ماده4- ( اصلاحی 8/11/80 ) دفاتر نامبرده در ماده یك مادام كه صفحه سفید دارد مورد عمل و پس از اتمام آن مسئول دفتر باید تعداد شماره های ثبت را در آخر دفتر قید و بسته و امضاء نماید.

 

فصل دوم – در شماره گذاری املاك و توزیع اظهار نامه

ماده 5- در موقعی كه اداره ثبت قطعه یا بخشی را برای ثبت عمومی در نظر می گیرد باید پیش نویس آگهی ماده 9 قانون ثبت را تهیه وبرای نمونه امضاء وانتشار به اداره كل ثبت بفرستد و در ضمن این مدت بایستی وسائل مقدمات توزیع اظهارنامه را از انتشار آگهی ماده 10 در محل و تهیه پلاك از مركز و غیره در نظر گرفته كه در موقع مقرر بتواند نماینده در محل حاضر شده وتاخیری در كار پلاك كوبی وتوزیع اظهار نامه نشود .

ماده 6- در قراء و قصبات خورده مالك قبل از شروع به عملیات ثبت عمومی لازم است نماینده عمل به وسائل مقتضی از قبیل جار و غیره مالكین را مطلع وبا اطلاع كدخدا و ریش سفیدان قریه را به بخشهای معینی كه حدود طبیعی داشته باشد تقسیم و اسامی و سایر مشخصات مالك و ملك را در كتابچه یا صورتمجلس نوشته به نمونه (امضاء ) كدخدا و ریش سفیدان برساند و بعد به شماره گذاری و توزیع اظهارنامه شروع كند و نماینده مامور توزیع اظهارنامه باید دقیقا مراقبت كند كه اظهارنامه ها با صورتمجلس فوق الذكر كاملا تطبیق نموده و در صورت مزبور كلیه قطعات با مشخصات و معروفیت آنها و اسامی مالكین كه معرفی می شوند و حدود اربعه آن ذكر گردد وشماره و نوع املاك و اسامی مالكین در دفتر توزیع اظهار نامه نوشته شود و در روی اظهار نامه نیز كه به مالكین و در صورت غیبت آنها به مستاجر یا كدخدای محل تسلیم و در دفتر توزیع اظهار نامه رسید داده می شود شماره مالك و مشخصات آن یادداشت و به نمو نه ( امضاء) نماینده مربوطه برسد .

ماده 7 – در املاك شهری و مستغلات نیز پس از تعیین بخشی كه مورد ثبت عمومی واقع می شود شماره گذاری و توزیع اظهارنامه طبق مواد بالا باستثناء جار و صورت مجلس كه مخصو ص مزروعی خورده مالك است بعمل خواهد آمد .

ماده 8- در مستغلات برای هر ملك یك شماره و در املاك مزروعی نیز برای قراء و مزارع ششدانگی یك شماره اصلی منظور می شود و در صورتی كه مزروعه مشتمل بر قطعات مفروز و اعیانی و غیره باشد برای هر قسمت یك شماره فرعی از همان شماره اصلی منظور خواهد شد .

ماده 9- چنانچه پس از شماره گذاری املاك هرقطعه یا بخشی معلوم شود كه ملكی از قلم افتاده آخرین شماره آن بخش برای آن اختصاص داده می شود و اگر ملكی پس از شماره گذاری مفروضا به قطعاتی تقسیم شد برای هریك از قطعات شماره فرعی از همان شماره اصلی منظور خواهد شد مثلا از شماره 5 اصلی

ماده 10- برای سرعت جریان باید قطعات ثبت عمومی كوچك انتخاب شود .

ماده 11- در مورد كاروانسرا و امثال آن كه دارای حجرات متعدده است در صورتی كه متعلق به یك نفر یا مشاعا متعلق به اشخاص باشد یك شماره ودر صورتی كه حجرات مالك جداگانه داشته باشد برای هریك شماره مستقلی منظور خواهد شد .

ماده 12- هر بخشی كه به ثبت عمومی گذارده می شود قنوات آن بخش هم باید جزو سایر املاك برای ثبت عمومی منظور و آخرین نمره آن بخش به قنوات داده شود و در اظهار نامه و در دفتر توزیع اظهارنامه وآگهی ها نیز شماره واسم قنوات و مبدا و مظهر آن قید شود.

هرگاه قنات از متعلقات ملك است و جداگانه مورد معامله واقع نمی شود تابع اصل ملك بوده و شماره مستقلی لازم ندارد .

ماده 13- در موقع توزیع اظهارنامه در قراء مامورین عمل به وسائل مقتضی در محل رسیدگی نموده پس از تشخیص اینكه اعیانی قریه متعلق به رعایا می باشد تعیین شماره فرعی نموده و از روی شماره ردیف و دفتر توزیع اظهارنامه وارد به مالكین اعیانی اظهارنامه می دهد به مالكین عرصه هم پس از تعیین سهام آنها اظهارنامه توزیع می نماید. سپس اظهارنامه های مالكین اعیانی و عرصه را جداگانه با اخذ حق الثبت از هریك از آنها تنظیم و قبول می نماید . در موقع تنظیم آگهی ابتداء عرصه و بعدا اعیانی به اسم مالكین آگهی می شود .

در صورتی كه اختلافی بین مالكین عرصه واعیانی پیدا شود باید بدوا به مدارك و قبالجات وبنچاق اصل مزرعه و عرصه مراجعه شود. چنانچه مدارك مالكین عرصه حاكی است كه اعیانی ها متعلق به آنان بوده و رعایا مدركی برای مالكیت خود از طرف مالك یا مالكین فعلی یا قبلی ندارند درخواست ثبت را باید از مالك عرصه و ده پذیرفته و رعایا معترض شناخته شوند وچنانچه مدارك مالكیت مالكین قراء و قصبات حكایتی از اعیانی ها ندارد یا رعایا مداركی برمالكیت خود دارند حق درخواست ثبت با رعایا است .

ماده 14- نسبت به درخواست های ثبتی كه قبلا شده و نسبت به اعیانی های آن كه تشریفات این نظامنامه بعمل نیامده چنانچه در موقع تعیین حدود مالكینی عرصه اعیانی را برای رعایا گواهی نمایند یا قبلا به طور كلی گواهی كرده باشند باید برای اعیانی ها شماره فرعی منظور درخواست ثبت پذیرفته آگهی نمود .

ماده 15- در مورد املاكی كه قبلا درخواست ثبت شده و تعیین حدود بعمل آمده و مالكین حق رعایا را نسبت به اعیانی با اسامی معین قید و گواهی نموده اند وآگهی هم شده است با دریافت حق الثبت از صاحبان اعیانی و تعیین حدود آن می توان در دفتر املاك ثبت و سند مالكیت صادر نمود .

ماده 16- املاكی كه در جریان ثبت عادی بدون قید حق اعیانی برای رعایا به ثبت رسیده وبعد در ثبت عمومی رعایا اظهار نامه داده اند چون سابقا ملك شده و جریان ثبت عمومی موردی نداشته این قبیل پرونده ها باید برای رأی مقتضی به هیأت نظارت احاله شود .

ماده 17- در مورد املاك مشاع اگر بعضی مالكین نسبت به اعیانی ها حق را گواهی كرده وبعضی گواهی نكرده اند نسبت به اعیانی از رعایا اظهارنامه پذیرفته شده ومالكین كه حق مزبور را گواهی نكرده اند معترض شناخته می شوند .

ماده 18- (اصلاحی 8/11/80) ملاك اخذ حق الثبت املاك قیمت منطقه بندی مذكور در ماده 64 قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 7/2/71 است . هرگاه در موقع ثبت ملك در دفتر املاك ارزش منطقه بندی تغییر كرده باشد بهاء‌ ملك طبق قیمت منطبقه بندی جدید تعیین می گردد در نقاطی كه قیمت منطقه بندی تعیین نشده ملك باید ارزیابی شود . اعتبار برگ ارزیابی یك سال از تاریخ تنظیم است ولو اینكه بها ملك طبق ارزیابی در دفتر املاك و سند مالكیت نوشته شده باشد .

تبصره 1 – (اصلاحی 8/11/80) چنانچه متقاضی ثبت قبل از ثبت ملك در دفتر املاك بخواهد معامله نماید در پاسخ پرسش نامه دفاتر اسناد رسمی برای معامله باید مبلغ وصولی حق الثبت تعیین و به دفترخانه اعلام شود تا مابه التفاوت بقایای ثبتی ملك را براساس قیمت منطقه بندی دریافت وبه حساب مربوطه واریز نماید .

تبصره 2- (الحاقی 8/11/80 ) در مواردی كه پس از ثبت وصدور سند مالكیت مالك برای گرفتن سند مالكیت به اداره ثبت مراجعه ننماید ودر مقام معامله برآید طبق تبصره فوق رفتار شود .

ماده 19- (اصلاحی 8/11/80) هرگاه نسبت به قسمتی از ملكی بنحو مشاع و یا مفروز اظهارنامه پذیرفته شده نسبت به بقیه سهام برخلاف اظهارنامه اولی اظهارنامه پذیرفته نخواهد شد در صورت توافق مالكین مطابق آن عمل می گردد و چنانچه قبلا اظهارنامه هم به عنوان مشاع و هم مفروز پذیرفته شده مصدور سند مالكیت موكول به رفع اختلاف در دادگاه است .

ماده 20- قلم خوردگی و كسر واضافه كردن در مندرجات اظهارنامه ممنوع و اگر توضیحی لازم باشد باید صریحا ذكر شده وبه نمونه (امضاء ) متصدی مربوطه (نماینده تنظیم اظهارنامه ) ومستدعی ثبت برسد .

تخلف از مقررات این ماده موجب مسئولیت خواهد بود .

 

فصل سوم – درخواست ثبت

ماده 21- اظهارنامه باید به نمونه (امضاء‌) مستدعی ثبت یا وكیل یا جانشین قانونی او به اداره ثبت داده شود هرگاه دهنده اظهار نامه نتواند نمونه (امضاء ) كند علامت انگشت خود را زیر اظهارنامه خواهد گذاشت ودر صورتی كه اظهارنامه توسط وكیل یا جانشین مستدعی ثبت داده شود باید وكالت نامه یا اوراق مربوط ضمیمه شود .

ماده 22- (اصلاحی 8/11/80) اظهارنامه شامل نكات زیر خواهد بود .

1- نام و نام خانوادگی ، شماره شناسنامه یا كد ملی و محل صدور آن و نام پدر و سمت دهنده اظهارنامه نسبت به ملك مورد درخواست و محل اقامت مستدعی ثبت .

2- تابعیت مستدعی ثبت .

3- نوع مال غیر منقولی كه درخواست ثبت آن می شود . با تعیین محل وقوع ملك ـحوزه ثبتی ، بخش یا روستا وشماره پلاك اعم از اصلی و فرعی ) ، حدود و مشخصات اجزاء و متعلقات آن وآدرس ملك (خیابان ،‌كوچه،‌

پلاك شهرداری ) و محل اقامت متقاضی

4- بهای ملك در تاریخ درخواست ثبت طبق قیمت منطقه بندی

5- شروع حقوق عینی كه برای اشخاص درآن ملك است با تعیین صاحبان حقوق و همچنین حقوق عینی كه مستدعی ثبت در املاك مجاور دارد .

ماده 23- دهنده اظهارنامه باید اسناد و قبالجات و بنجاق ملك و مدارك راجعه به مالكیت وتصرف خود را به اداره ثبت ارائه دهد تا رونوشت یا خلاصه آن ضمیمه اظهارنامه ودر پرونده عمل بایگانی شود واگر دلیل مالكیت منحصر به تصرف است ادله ونشانی های تصرف فعلی خود را كتبا به اداره ثبت تسلیم نماید ودر هر حال درخواست كننده باید نحوه را كه او برای تقاضای ثبت مجاز می دارد معلوم كند .

ماده 24- (اصلاحی 8/11/80) پس از ارائه مدارك از طرف متقاضی ثبت و معرفی ملك باید نقشه آن توسط نقشه بردار ترسیم وصورتمجلس مبنی بر تصرف مالكانه مستدعی ثبت وسیله نماینده ونقشه بردار تهیه شود ، دراظهارنامه میزان ومقدار املاك واراضی مورد درخواست باید به دانگ وسهم قرارداده شود اصطلاحات محل از قبیل فنجان و پیمان وغیره را برحسب تحقیقات محلی با دانگ وسهم تطبیق بنماید .

ماده 25- درهر موقع كه اداره ثبت اجراء ثبت عمومی را در بخش معینی در نظر می گیرد باید لااقل پانزده روز قبل انتشار آگهی مقرر در ماده 10 قانون ثبت به نماینده اوقاف آن محل اطلاع دهد تا نماینده مزبور به متولیان موقوفات عام المنفعه محل اخطار كند كه درظرف 30 روز از تاریخ نشر اولین آگهی نامبرده در ماده 10 قانون ثبت نسبت به املاك موقوفه كه درآن بخش واقع و تحت تصدی و تولیت آنها می باشد درخواست ثبت نمایند .

ماده 26- اظهارنامه اتباع خارجه وقنسولگریها وسفارت خانه ها درذبرگهایی كه برای این كار تخصیص داده شده تنظیم و یك نسخه در محل بایگانی و نسخه دیگر به اداره كل ثبت فرستاده می شود تا پس از صدور اجازه به جریان ثبت اقدام گردد .

ماده 27- (اصلاحی 8/11/80 ) اراضی كه قبلا جزء شوارع یا میدانهای عمومی بوده و همچنین انهار متروكه كه بعدا تبدیل به ملك می شود ازطرف مالك یا شهرداری یا مراجع ذیربط درخواست ثبت نسبت به آنها پذیرفته خواهد شد .

ماده 28- (اصلاحی 8/11/80) هراظهارنامه و صورتمجلس تحدید حدود مختص یك پلاك است. هرگاه درخواست چندین شماره دریك بخش یا قطعاتی كه در یك قریه ومزرعه واقع است وقبلا دریك اظهارنامه پذیرفته شده باشد در موقع تحدید حدود برای هر شماره یك صورتمجلس تحدید حدود تنظیم شود .

ماده 29- تا وقتیكه آگهی نوبت نامبرده در ماده 11 قانون ثبت منتشر نشده اظهارنامه می توان پذیرفت .

ماده 30- در صلحهای محاباتی كه برای مصالح حق فسخ قید شده درخواست ثبت از متصالح با قید حق فسخ برای مصالح پذیرفته می شود ومشمول ماده 33 قانون ثبت نیست . سند مالكیت این قبیل املاك با قید فسخ بنام متصالح صادر و پس از سقوط حق خیار متصالح می تواند بدون ذكر حق فسخ سند مالكیت جدید بگیرد .

ماده 31- دسترنج رعیتی وحق اولویت وگاوبندی وغیره كه در املاك معمول و بین رعایا خرید وفروش می شود از حقوق راجعه به عین املاك نبوده و قابل درخواست ثبت واعتراض ثبت نیست و صدور سند مالكیت بنام مالك هم تغییری در وضع حقوق مزبور در هر جا كه معمول است نمی دهد .

ماده 32- در صورتی كه متولیان درظرف مدت سی روز مقرر در ماده 25 آئین نامه اقدام به درخواست ثبت ننماید نماینده اوقاف محل درخواست ثبت خواهد كرد لكن الگر تا انقضاء مدت نامبرده در ماده 11 قانون ثبت متولی نیز درخواست ثبت كند درخواست اداره اوقاف بلاتعقیب گذارده خواهد شد .

ماده 33- نسبت به موقوفاتی كه متولی خاص ندارد نماینده اوقاف محل مستقیما درخواست ثبت خواهد كرد .

ماده 34- نسبت به املاكی كه به نفع عمومی حبس شده است متصدی امور حبس مكلف به درخواست ثبت است .

ماده 35- درخواست ثبت نسبت به موقوفات خاصه به عهده متولی ونسبت به املاك كه به نفع اضخاص معین حبس شده به عهده متصدی امور حبس است معذلكهریك از موقوف علیهم ومحبوس لهم نیز می توانند درخواست ثبت نمایند .

ماده 36- درمورد ثلث موبد و باقی وصی مكلف به درخواست ثبت است.

ماده 37- طبق ماده 3 قانون اوقاف املاكی كه مورد نذر یا وصیت یا حبس شود بطور دائم یا مدتی كه كمتر از هیجده سال نباشد وبرای مصارف عامه تخصیص داده شده اداره اوقاف حق درخواست ثبت و اعتراض برثبت دارد وادارات اوقاف باید مدارك وقفیت و تصرف وقف را ضمیمه اظهارنامه نمایند .

ماده 38- چنانچه گواهی رسمی اداره اوقاف برموجود نبودن وجوهی بابت موقوفات مجهول المصرف و مبرات مطلقه ضمیمه درخواست نامه ثبت یادادخواست اعتراض برثبت املاك مشمول ماده 29 قانون باشد بدون مطالبه حق الثبت وهزینه به جریان گذارده می شود .

ماده 39- در مورد درخواست ثبت املاك موقوفه وحبس ثلث در اظهارنامه عنوان درخواست كننده ثبت متصدی یا مدعی تولیت قید می شود.

ماده 40- (اصلاحی 8/11/80) كلیساها ومعابد اقلیتهای دینی شناخته شده در ذقانون اساسی وكاروانسراهای عباسی وراطها از حق الثبت معاف است . معافیت سایر سازمانها وارگانها تابع مقررات خاص خود می باشد .

ماده 41- (اصلاحی 8/11/80) نسبت به املاكی كه مالك خاص ندارد مانند طرق وشوارع واراضی وجبال موات ومباحه ، نیزارها، بیشه ها ، مراتع و جنگلها و قبرستانهای عمومی وبستر مسیلها وآب رودخانه ها ونهرهای منشعب از آنها وانهار طبیعی وهر مسیر طبیعی دیگر اعم از سطحی وزیرزمینی وچشمه سارها از افراد درخواست ثبت پذیرفته نخواهد شد.

ماده 42- (اصلاحی 8/11/80) نسبت به آب رودخانه ها و انهار طبیعی و چشمه سارها كه ضمن درخواست ثبت ملك به عنوان حقابه طبق معمول محل قبول تقاضای ثبت گردیده در موقع صدور سند مالكیت از ذكر حق مزبور خودداری نموده و به جای آن عبارت با حقابه از مقررات قانون توزیع عادلانه آب قید گردد .

ماده 43- هرگاه ششدانگ قنات یا چشمه متعلق به یك نفر است به منزله یك ملك محسوب وشماره مخصوص به آن داده می شود واگر مالكین متعدد داردباید میزان سهام هر یك از روی ساعت وگردش شبانه روز تعیین شود و درخواست ثبت هر سهم مستقلا پذیرفته خواهد شد و تمام قنات یا چشمه دارای یك شماره خواهد بود . اگر چشمه از روی ساعت تقسیم نشده و میزان آن مشخص نباشد اظهارنامه ثبت آب را فقط در ضمن درخواست ثبت ملك به عنوان حقابه مطابق معمول باید قبول كرد و در آگهی ها و سند مالكیت جمله (مطابق معمول محل) را قید نمود .

ماده 44- درخواست ثبت پاكنه هایی كه از قنوات در املاك مورد درخواست ثبت موجود است بدون اجازه صاحب قنات پذیرفته نخواهد شد .

ماده 45- املاكی را كه پس از پلاك كوبی وتوزیع اظهارنامه وقبل از درخواست ثبت وآگهی بوسیله اصلاحات خراب می شود باید مالك یا شهرداری مراتب را به اداره ثبت اطلاع دهد و همچنین اگر خود اداره ثبت اطلاع حاصل كرد. بایستی پس از رسیدگی و معاینه محل باید مراتب را در دفتر توزیع اظهارنامه وپرونده مربوطه و اگر ملك ثبت شده است درستون ملاحظات دفتر املاك هم قید كرده وهرگاه قسمتی از ملك باقی بماند یا به شهرداری منتقل شود به همان شماره اصلی ملك كه برای تمام ملك تعیین شده آگهی خواهد شد و چنانچه قبلا آگهی و تحدید شده حدود بقیه تعیین و در صورتی كه در دفتر املاك ثبت شده با توضیح مراتب در ملاحظات دفتر املاك و با حدود واقعی درزیر ثبت اولیه با بایگانی كردن سند مالكیت اولی سند مالكیت جدید صادر خواهد شد .

‹‹و نیز هرگاه در نتیجه تغییر وضع مجاور املاك ثبت شده وتبدیل حد به كوچه اصلاح سند مالكیت در حدی كه قبلا به ملك مجاور وفعلا به كوچه محدود است تقاضا شود در صورتی كه شهرداری عمومی بودن كوچه را اعم از بن بست یا غیر بن بست تائید نماید اصلاح ثبت دفتر املاك وسند مالكیت توسط اداره ثبت مربوطه با رعایت حقوق مجاورین انجام خواهد شد .›› ماده 46- املاك مشاعی كه قبل از این بر طبق قانون سابق درخواست ثبت شده است نسبت به بقیه آن فقط در موقع ثبت عمومی بخش مربوط درخواست ثبت پذیرفته خواهد شد .

ماده 47- اظهارنامه هایی كه تا قبل از انتشار آگهی نامبرده در ماده 11 قانون ثبت به اداره تسلیم شود مشمول جریمه نخواهد بود .

املاكی كه به واسط تاخیر درخواست درآگهی اولیه قید نشده درآگهی های ششماهه كه در ماده 12 قانون قبت مقرر است آگهی خواهد شد .

ماده 48- متصدی تنظیم اظهارنامه باید مراقبت نماید كه اسم ونام خانوادگی و شماره شناسنامه ومحل صدور آن و مقدار مورد درخواست وسهام مالكین وكلیه مطالب اظهارنامه صحیحا و صریحا نوشته شود كه بعدا موجب اشتباه نگردد و هر نوع اشتباهی هم كه در مطالب اظهارنامه روی دهد ومعلوم شود در اثر بی مراقبتی متصدی بوده موجب مسئولیت خواهد بود .

ماده 49- در قراء وقصباتی كه به ثبت عمومی گذارده می شود نماینده توزیع اظهارنامه به امر مدیر ثبت مامور تنظیم اظهارنامه نیز خواهد بود .

ماده 50- در موقعی كه اظهارنامه عودت داده می شود وصول آن مرتبا با قید تاریخ در دفتر توزیع اظهارنامه قید شود .

ماده 51- پس از انتشار آگهی نوبتی نامبرده در ماده 11 شماه هایی كه تمام یا قسمتی از آن مجهول المالك مانده باید فورا در دفتر املاك مجهول المالك وارد شده و اظهارنامه هایی كه بعدا داده می شود درستون مربوطه به هر شش ماه یادداشت و مطابق آن درآگهی های نوبنی ششماهه آگهی شود و غفلت درانجام آن موجب مسئولیت خواهد بود .

مسئولیت تنظیم این دفتر باتید رسما به عهده یك نفراز كارمندان گذارده شود كه در صورت غفلت واز قلم افتادن شماره ملكی مورد مواخذه واقع شود .

 

فصل چهارم – در آگهی های نوبتی و تحدیدی و تعیین حدود املاك

 

ماده 52- آگهی های نوبتی وتعیین حدود را اداره ثبت دریكی از جراید حوزه خود ویا دریكی از جراید نزدیكترین حوزه خود ویا در یكی از جراید مركز منتشر می نماید .

ماده 53 – آگهی های مربوط به هر بخش باید در روزنامه معینی منتشر شود كه درآخر هرسال برای سال بعد از طرف اداره كل ثبت تعیین شده وبه اطلاع عموم خواهد رسید .

ماده 54- علاوه برانتشار روزنامه یك نسخه از‌اگهی تعیین حدود در شهرها به هر یك از املاك مورد تحدید الصاق ودر دهات نیزچند نسخه از آگهی مزبور باید در محلهای عمومی قریه مورد تحدید وقراء مجاور بوسیله مامورین ثبت الصاق وانتشار آگهی را كدخدایان محل گواهی نمایند .

ماده 55- در اصلاحی 8/11/80 حذف شد .

ماده 56- حقوق ارتفاقی در آگهی های نوبتی ذكر نمی شود ولی باید درزیر آگهی ها قید كرد كه حق ارتفاقی در موقع تعیین حدود در صورتمجلس منظور می گردد كه اگر معترضی باشد مطابق مقررات در مدت سی روز از تاریخ تنظیم صورت مجلس دادخواست اعتراض بدهد .

ماده 57- در پیش نویس آگهی های نوبتی باید مراقبت شود كه كلمات روشن و خوانا بوده ودراسامی درخواست كنندگان ثبت و شماره و اسم املاك اشتباهی نشود و لازم است اولین نسخه آگهی چاپ شده قبلا در اداره ثبت با پیش نویس آگهی مطابقه شود وپس از غلط گیری به چاپ آن اقدام گردد .

رؤسای ثبت ومدیر مجله رسمی مستقیما مسئول صحت تنظیم وچاپ آگهی ها می باشند . اولین نسخه آگهی كه برای غلط گیری مقابله شده باید به نمونه (امضاء ) رئیس ثبت محل برسد و پس از چاپ آگهی ها در پرونده اداره بایگانی شود .

ماده 58- آگهیهایی كه باید طبق ماده 10 قانون ثبت درسی روز سه مرتبه منتشر شود انتشار آن درروز اول و پانزدهم وسی ام خواهد بود .

 

ماده 59- آگهیهای درخواست ثبت املاك مجهول المالك درهرسال با رعایت قسمت اخیر ماده 11 قانون به طریق زیر باید منتشر شود .

1- درخواستهای ثبت قبول شده در فروردین واردیبهشت وخرداد هر سال در اول مرداد همان سال

2- درخواستهای ثبت قبول شده درتیر ومرداد وشهریور هرسال در اول آبان ماه همان سال

3- درخواستهای ثبت قبول شده در مهر وآبان وآذر هر سال دراول بهمن همان سال

4- درخواستهای ثبت قبول شده در دی و بهمن و اسفند هر سال در اردیبهشت سال بعد

تبصره 1- آگهیهایی كه طبق دستور هیأت نظارت باید تجدید شود ضمن آگهیهای فوق در قسمت مخصوص با قید عنوان آگهیهای اصلاحی منتشر می گردد .

تبصره 2- هرگاه ملكی در موعد مقرر فوق آگهی نشده باشد باید درآگهیهای سه ماهه بعدی منتشر گردد.

تبصره 3- در مواردی كه روز انتشار آگهی نوبت اول با تعطیل عمومی تصادف نماید باید نوبت اول آن آگهی بلافاصله روز بعد از تعطیل منتشر گردد ودر این مورد مبدأ مدت واخواهی از همان روز انتشار اولین آگهی نوبتی خواهد بود .

ماده 60 – درآگهی های نوبتی مفاد ماده 17 قانون ثبت نیز باید قید شود .

ماده 61- حتی الامكان برای هر ملكی نباید یك آگهی تحدید جداگانه تهیه گردیده املاكی كه برای تحدید در نظر گرفته می شود باید به تعداد و با رعایت اهمیت ملك و استعداد نمایندگان لااقل برای 10 الی 20 شماره از املاك شهری و عیانی وقطعات مفروزه یك آگهی منتشر و متوالیا تحدید شود مگرآنكه درخواست كننده ثبت در مورد تجدید تعیین حدود هزینه آگهی و فوق العاده و هزینه سفر نماینده را (در صورتی كه لازم باشد ) بوسیله اداره بپردازد ونسبتا به املاك مزروعی با اهمیت رعایت آن باید یك یا چند روز فقط تحدید آن را قرار دهند .

ماده 62- درآگهی های تحدیدی نسبت به املاك مزروعی شماره های فرعی را نیز پس از شماره اصلی ملك می توان برای تعیین حدود قید وآگهی كرد .

ماده 63- پیش نویس آگهی موضوع ماده 9 قانون ثبت باید در 6 نسخه تهیه و برای نمونه (امضاء ) وانتشار به مركز فرستاده شود .

ماده 64- آگهی های مذكوره در ماده 59 باید تا 15 روز قبل از انتشار به روزنامه هایی كه برای انتشار آگهی تعیین شده رسیده باشد .

ماده 65- برای قنوات باید در آگهی وصورت مجلس مبدا و مظهر قنات و حدود ارتفاقی اشخاص قید گردد .

ماده 66- آگهی تحدیدی منتشر نخواهد شد مگر پس از نشر اولین آگهی نوبتی .

ماده 67- فاصله بین انتشار آگهی تحدیدی و روز تعیین حدود نباید كمتر از 20 و بیشتر از 60 روز باشد .

ماده 68- (اصلاحی 8/11/80) عملیات تحدید حدود با رعایت مواد و 15 قانون ثبت توسط نماینده باتفاق نقشه بردار ثبت انجام خواهد شد . املاك واراضی كه قبلا بدون نقشه كامل تهدید حدود شده در صورتی كه منجر به ثبت در دفتر املاك نگردد باید نقشه ملك طبق صورت مجلس تحدیدی بطور صحیح ترسیم شود .

ماده 69- درصورتی كه مالك ونماینده او غایب باشد و ملك تحدید نشود باید مراتب در صورت مجلس ضمیمه قید وبه نمونه ( امضاء‌) حاضرین برسد . نمایندگانی كه به خلاف حقیقت به بهانه غیبت مالك از تهدید ملكی خودداری كرده یا عمل طبق ماده 15 ممكن بوده و اقدام نشده باشد به دادگاه اداری جلب خواهند شد .

ماده 70 – (اصلاحی 8/11/80) درخواست كننده یا نماینده او حدود ملكی را كه می خواهد ثبت كند بطور مشخص معرفی نموده وصاحبان املاك مجاور و دخالت كنندگان چنانچه ایراد واعتراضی دارند بیان می نمایند .

ماده 71- مستدعی ثبت فقط ابنیه و اجزایی را می تواند در موقع تعیین حدود معرفی كند كه داخل در حدود مندرجه در اصلاحیه باشد و نماینده عمل باید معرفی مالك یا نماینده او را وقتی معتبر بشناسد كه تصرفات او در قسمت معرفی شده محرز باشد و الا از تعیین حدود خودداری خواهد نمود .

ماده 72- (اصلاحیه 8/11/80) صورت مجلس تحدید حدود باید حاوی مطالب زیر باشد و به امضاء‌نماینده و نقشه بردار وكلیه حاضرین برسد .

1- تعیین روز و ماه و یا روزهایی كه عملیات تحدید حقوق درآن واقع شده .

2- نام ومشخصات محل اقامت اشخاصی كه حضور داشتند .

3- اشخاصی كه اعتراض نمودند .

4- ذكر حقوقی كه دیگران در ملك مورد تحدید دارند و یا مورد تحدید در ملك دیگران دارد .

5- ذكر حدود ومشخصات با علامت و عده در نوع فواصل آنها و شماره های مجاورین .

6- ذكر عبارت آگهی تحدید حدود وشماره روزنامه ای كه آگهی در آن درج شده و گواهی صحت انتشار آگهی و یا ذكر اشتباه درآگهی مزبور .

ماده 73- درصورت مجلس تحدید قلم زدن و كم و زیاد نمودن عبارات به كلی ممنوع است واگراصلاح یا توزیعی امكان باشد زیر صورت مجلس نوشته شده به نمونه (امضاء ) حاضرین برسد واگر بعضی از حاضرین نخواهند نمونه (امضاء ) كنند این نكته در صورت مجلس قید می شود و كسانی كه نمونه (امضاء‌) ندارند علامت انگشت خواهند گذاشت.

ماده 74- (اصلاحیه 8/11/80) باید به معترضین خاطرنشان شود كه اعتراض خود را كتبا به اداره ثبت محل تسلیم نمایند و علاوه برآن ظرف مدت 1 ماه از تاریخ تسلیم اعتراض به مرجع ثبتی ، دادخواست به مرجع ذیصلاح غذایی تقدیم نمایند.

ماده 75 – درموقع تحدید حدود املاك باید نقشه كامل ملك به وسیله نقشه بردار ثبت ترسیم شود و حدود ومشخصات ملك با ذكر طول ابعاد و مساحت آن در صورت مجلس تحدید حدود قید گردد .

تبصره – (الحاقی مصور 4/6/1337 ) نسبت به قطعات اراضی غیر محصور اطراف شهرها و قصبات و همچنین اراضی قراء و مزارع قطعاتی و خرده مالك نیز بطریق فوق عمل خواهد شد و در صورت نبودن مهندس در این موارد نماینده مكلف است كروكی از وضعیت كلیه قطعه مورد تحدید و ترسیم و طول اضلاع جهات اربعه را ولو بطور تقریب باشد تعیین و با ذكر فاصل در صورت مجلس تحدیدی قید نماید . این كروكی بایستی به امضاء نماینده و مستدعی ثبت یا وكیل او برسد و پیوست صورت مجلس تحدیدی خواهد شد .

ماده 76- درصورتی كه بتوان از روی حدود املاك مجاور حدود ملكی را تعیین نمود تجدید آگهی و اخذ دوبرابر حق الثبت مورد نخواهد داشت .

ماده 77- در مورد املاك مشاع كه قسمتی از آن درخواست ثبت و قبلا تحدید شده وچنانچه نسبت به بقیه درخواست ثبت شود تحدید مجدد لازم نیست . و همچنین در مواردی كه املاك مجاور ملك مورد درخواستی كلا تحدید شده باشد و درخواست كننده ثبت در اظهارنامه این موضوع را متذكر شود یا اداره مطلع گردد انتشار آگهی تحدیدی وعملیات تعیین حدود نسبت به آن ملك لازم نبوده و برطبق حدود مجاورین به ثبت خواهد رسید .

ماده 78- در مواردی كه ملكی قبلا تحدید شده حدود مجاورین كه بعدا تحدید می شود باید با آن تطبیق و تبعیت نماید .

ماده 79- مقیاس نقشه در دهكده ها پنج هزار یك و در قراء و قصبات ده هزار یك و در فاصله هایی كه حد غیرطبیعی مستقیم باشد ممكن است با مقیاس بیست هزار یك نقشه ترسیم شود .

ماده 80- در اراضی بیاض غیر محصور كه حد فاصل نداشته باشد دراطراف زمین به عمق نیم گز از طرف مالك پی حفر شود .

ماده 81- (اصلاحی 8/11/80) هرگاه در وسط ملكی اشخاص دیگری ملك داشته باشند نقشه قطعات مزبور هم ترسیم ودر صورت مجلس تحدید حدود مراتب با ذكر موقعیت مكانی و حدود و مشخصات با طول اضلاع ومساحت تصریح خواهد شد.

ماده 82- نسبت به املاكی كه در ثبت عادی تحدید شده ودر ثبت عمومی آگهی نوبتی آن منتشر می شود باید درآگهیهای تحدیدی برای آن ملك نیز وقت تحدید داد و روز مقرر نماینده در محل حاضر شده درزیر صورت مجلس سابقر بنویسد كه از این تاریخ تا مدت سی روز اعتراض برحدود و حقوق ارتفاقی پذیرفته می شود .

ماده 83- (اصلاحی 8/11/80) پس از تنظیم صورتمجلس تحدیدی مسئول اداره كتبا درزیر آن دستور ثبت در دفتر را می دهد .

ماده 84- (اصلاحی 8/11/80) نمایندگان محدد باید پس از خاتمه عملیات تحدیدی وثبت صورتمجلس تعیین حدود صورتمجلس مزبور را با پرونده های مجاورین تطبیق نموده و پس از تكمیل آن پیش نویس سند مالكیت را تهیه وضمیمه پرونده به شعبه بایگانی تسلیم نمایند .

چنانچه معلوم شود كه پرونده ناقص تحویل نماینده مسئول مورد تعقیب اداری واقع خواهد شد.

ماده 85- نصف هزینه وفوق العاده نمایندگان را می توان در موقع عزیمت برای عملیات تحدیدی به عنوان پیش پرداخت داد وپرداخت بقیه موكول به تكمیل و تحویل پرونده ها وگواهی مدیر بایگانی است

 

فصل پنجم – در اعتراض

ماده 86- (اصلاحی 8/11/80) در آگهیهای نوبنی وتحدیدی قید می شود كه اعتراض باید كتبی و مستقیما به اداره ثبتی كه آگهی را منتشر می كند تسلیم شود و معترض باید ظرف مدت یك ماه از تاریخ تسلیم اعتراض به مرجع ثبتی ، دادخواست به مرجع ذیصلاح قضائی تقدیم نماید ودرغیر این صورت متقاضی ثبت یا نماینده قانونی وی می تواند به دادگاه مربوطه مراجعه وگواهی عدم تقدیم دادخواست را دریافت وبه اداره ثبت تسلیم نماید .

اداره ثبت بدون توجه به اعتراض عملیات ثبتی را با رعایت مقررات ادامه می دهد . مبدا اعتراض به اصل ملك ، تاریخ انتشار روزنامه ایست كه اولین آگهی نوبتی درآن درج شده است وادارات ثبت باید مراقبت نمایند تاریخ انتشار آگهی كه درزیر آگهی هم قید شده با تاریخ انتشار روزنامه مطابق باشند .

تبصره – (الحاقی 8/11/80) دادگاهها در مورد دادخواستهای مربوط به اصل وحدود وحقوق املاك پس از احراز اینكه اعتراض در مواعد مقرر به اداره ثبت مربوط تسلیم شده وداخل مدت می باشد به موضوع رسیدگی والا قرار مقتضی صادر می نماید .

ماده 87- قبل از انتشار آگهی نوبتی دادخواست اعتراض یا گواهی نامه جریان دعوا بین معترض و مستدعی صبت پذیرفته نخواهد شد

ماده 88- در اصلاحی 8/11/80 حذف شد .

ماده 89- (اصلاحی 8/11/80) اعتراض اعم از اینكه در مدت قانونی داده شده باشد یا خارج از مدت باید گرفته و متصدی امر بلافاصله روی اظهارنامه ملك مورد اعتراض در مورد هر اعتراض مهری كه كلمه اعتراض روی آن نقش شده باشد زده و با قید تاریخ رسیده به دهنده آن داده شود وهمچنین در مواردی كه گواهی نامه جریان دعوا به اداره ثبت تسلیم می شود باید طبق این ماده عمل شود .

ماده 90- در رسید دادخواست اعتراض یا گواهی نامه جریان دعوا باید تاریخ رسید با تمام حروف قید شود .

ماده 91- (اصلاحی 8/11/80) درمورد گواهی نامه هایی نیز كه مطابق ماده 86 داده شده باشد متصدی امر بلافاصله روی اظهارنامه ملك در مورد هر گواهی مهری كه جمله تقدیم دادخواست روی آن نقش شده باشد زده وبا قید تاریخ رسید به دهنده آن داده شود .

ماده 92- (اصلاحی 8/11/80) مسئول اداره ثبت نسبت به اعتراضهایی كه خارج از مدت داده می شود نظر خود را درزیر برگ اعتراض نوشته و در نشست اداری طبق ماده 16 قانون ثبت مطرح می نماید تا تكلیف قطعی آن معین گردد.

ماده 93- (اصلاحی 8/11/80) در مورد گواهی نامه هایی نیز كه مطابق ماده 17 قانون ثبت داده شده و بنظر اداره خارج ازمدت می باشد مدلول مواد 89 و 90 و 92 درآن قسمتی كه راجع به گرفتن گواهی نامه ودادن رسید .مهر اعتراض مقرر است رعایت خواهد شد .

ماده 94- دادخواست هایی كه از طرف دارایی برثبت املاك اشخاص یا از طریق اشخاص نسبت به مورد تقاضای دارایی تسلیم شود باید بوسیله دفتر اداره كل ثبت به دیوان محاكمات دارایی فرستاده شود .

ماده 95- در مواردی كه پرونده های ثبتی املاك ویا دفاتر اسناد رسمی و ازدواج وطلاق ازنظر رسیدگی مقامات صلاحیت دار قضائی دادگستری مورد احتیاج این مقامات باشد مدیر ثبت یا سردفتر پرونده ویا دفتر مورد احتیاج را به وسیله یكی از كارمندان به آنجا فرستاده و مقامات مذكور پس از اقدامی كه برای حفظ آثار مورد نظر لازم است بلافاصله پرونده یا دفتر را بوسیله آورنده عودت می دهند مگر اینگه باقی بودن پرونده یا دفتر مزبور را ضروری تشخیص دهند و مطابق قانون چنین اجازه ای به مقام صلاحیت دار قضائی داده شده باشد كه دراینصورت می توانند به مسئولیت خود با تعیین مدتی كه وجود پرونده یا دفتر لازم است پرونده یا دفتر را نگاهداشته و پس از رفع احتیاج فورا به اداره ثبت یا دفترخانه مربوطه اعاده دهند.

ماده 96- در اصلاحی 8/11/80 حذف شد .

ماه 97- (اصلاحی 8/11/80) رئیس دادگاه با عودت اداره ثبت در غیر ساعت اداری ودر موقعی كه با موافقت مسئول ثبت معین می شود در اداره ثبت حاضر ودر موضوع اعتراضهای مذكور در ماده 92 وگواهی نامه مذكور درماده 93 رسیدگی و زیر برگ اعتراض یا گواهی نامه كتبا اظهارنامه می نماید مسئول ثبت یا نماینده او نیز دراین نشست حضور خواهد داشت .

ماده 98- در اصلاحی 8/11/80 حذف شد .

ماده 99- اعتراضی كه باید برای حفظ منافع وقف بعمل آید در مورد موقوفاتی كه متولی خاصی ندارد بعهده اداره اوقاف ودرمورد موقوفات عام المنفعه كه متولی خاص دارد بعهده متولی یا ناظر یا اداره اوقاف است در حبس عام المنفعه نیز اعتراضی كه باید برای حفظ منافع حبس بعمل آید بعهده متصدی امور حبس است.

ماده 100- در موقوفات خاصه متولی وهر یك از موقوف علیهم و در حبس بنفع اشخاص معین متصدی امور حبس وهر یك از محبوس لهم می توانند برای حفظ منافع وقف یا حبس دادخواست اعتراض بدهند حق مزبور را ناظر وقف نیز اگر باشد دارا می باشد و اعتراضی كه باید برای حفظ منافع ثلث باقی داده شود بعهده وصی یا ناظر ثلث می باشد و در ثلث غیر باقی كسانی نیز حق اعتراض دارند كه بعداز خروج ملك از حالت ثلث دران ملك ذیحق می شوند .

ماده 101- در موردی كه ملكی مورد اعتراض واقع شود اعم از اینكه مستدعی ثبت به اعتراض معترض تمكین كند یا در دادگاه محكوم شود معترض محكوم له جانشین مستدعی شناخته شده و چنانچه مانع دیگری نباشد ملك طبق حكم نهایی دادگاه ثبت خواهد گردید و محتاج به آگهی مجدد بنام معترض نخواهد بود .

ماده 102- در مواردی كه قبل از اعتراض پس از خاتمه مدت قانونی مستدعی ثبتی بدون اینكه مطابق مقررات انتقالی واقع شود گواهی كند كه تمام یا قسمتی از ملك مورد تقاضای او در موقع تقاضامتعلق به دیگری بوده آن مقدار از مورد تقاضای او خارج و مجددا از مالك واقعی آن تقاضای ثبت پذیرفته خواهد شد.

 

فصل ششم – در ثبت املاك در دفتر املاك و ثبت انتقالات ملك

ماده 103- پس از اتمام عملیات مقدماتی ثبت مسئول دفتر ثبت ملك را با مشخصات زیر در دفتر املاك وارد نموده وبه نمونه (امضاء ) مدیر ثبت یا كارمندی كه ازطرف وزارت دادگستری برای نمونه كردن دفتر و برگهایمالكیت مجاز است می رساند:

1- شماره ملك

2- تاریخ ثبت ملك در دفتر املاك

3- اسم و نام خانوادگی وشماره شناسنامه ومحل صدور آن و محل اقامت و تابعیت مالك

4- نوع ومشخصات ملك و محل وقوع واجزاء ومتعلقات آن .

5- حدود ملك

6- بهای ملك

7- حقوق عینیه كه اشخاص درآن ملك دارند با اسامی صاحبان حقوق و همچنین حقوق ارتفاقیه كه برای ملك مورد ثبت در املاك مجاور درملك مورد ثبت موجود است .

ماده 104- در موقع انتقال تمام یاقسمتی از ملك ثبت شده ویا واگذاری حقی نسبت به عین ملك سند معامله دردفتر اسنادرسمی ثبت و خلاصه آن در دفتر املاك زیر ثبت ملك به طریق آتی ثبت می شود .

1- در مورد انتقال قطعی تمام ملك باید خلاصه انتقال را مطابق معمول درزیر ثبت ملك ثبت وخروج آن را از ملكیت مالك نیز با مركب قرمز و در ملاحظات دفتر املاك قید نمایند .

2- اگر انتقال راجع به قسمتی از ملك مفروز یا مشاعا باشد خروج آن را از مالكیت مالك اولی بنحوی كه به منزله ذكر خلاصه معامله نیز محسوب می شود با مركب قرمز در زیر ثبت ملك یا در ستون ملاحطظات به این شرح (یك دانگ مشاع یا دو دانگ مفروز یا دوهزار گز از ملك بالا را آقای مالك بموجب سند شماره ………

به‌ آقای ……………… .. منتقل كرده و در صفحه ………… . این دفتر یا دفتر یا دفتر متمم شماره ………………… ثبت واز مالكیت مالك بالا خارج گردید ) قید وسپس مورد انتقال را اگر مشاع است بنحو ثبت املاك مشاعه واگر مفروز است بطوری كه ملك مستقل با تمام مشخصات وحدود وبها و حقوق در صفحه معینی از دفتر اصلی یا متمم ثبت ودر ملاحظات ثبت آن یادداشت نمایند كه اصل ملك درصفحه ……… .. دفتر …………… . ثبت شده یا مورد ثبت از ملك شماره …………… .. كه در صفحه …………… ثبت شده افراز شده است .

3- هرگاه نسبت به هریك از دو قسمت املاك بالا انتقالاتی بطور شرطی و رهنی یا قطعی واقع شود بوفق معمول سابق خلاصه آن را در زیر ثبت ملك ثبت وفسخ و فك را نیز درموقع خود در مقابل همان قسمت در ستون ملاحظات دفتر یادداشت نمایند و به همین طریق خلاصه كلیه معاملات راجعه به عین ملك مزبور در دفتر املاك بترتیب تاریخ زیر یكدیگر ثبت خواهد شد.

در موارد بالا سردفتر خلاصه معامله را دربرگ مخصوص كه برای این كار تهیه شده نوشته وبه دفتر املاك حوزه ثبت ملك ارسال می دارد خلاصه مذكور علاوه بر امضاء‌متعاملین باید به امضاء سردفتر و نماینده ثبت (چنانچه نمیانده داشته باشد) رسیده باشد .

مسئول دفتر املاك باید خلاصه مذكور فوق را فورا بطوری كه در بالا مقرر است درزیر ثبت ملك قید نموده و به امضاء مدیر ثبت برساند .

در موقع فسخ معاملات نیز باید سردفتر لاشه سند باطل شده وآگهی فسخ را به اداره ثبت بفرستد تا در ملاحظات دفتر املاك قید شود. متصدیان مربوطه ثبت املاك مكلفند پس از وصول خلاصه معامله از دفتر خانه در ظرف 24 ساعت آن را در دفتر املاك ثبت نموده و در پرونده مربوط بایگانی نمایند و چنانچه خلاصه معامله دارای نواقص باشد در ظرف همان مدت از دفترخانه مربوط توضیحات لازمه را بخواهند .

تسامح وتاخیر ویا غفلت دراجرای این دستور مستلزم تعقیب اداری وكیفر خواهد بود .

هر گاه معامله راجع به انتقال قطعی تمام ملك ثبت شده سردفتر انتقال را در صفحات مخصوص به انتقالات سند مالكیت قید و امضاء كرده و به منتقل الیه تسلیم می نماید (و مادام كه در صفحات انتقالات جا دارد سند مالكیت بنام منتقل الیه تحدید نخواهد شد .)

در موردی نیز كه معامله مربوط به واگذاری حق عینی نسبت به ملك باشد (مثل رهن و حقوق ارتفاقی) ویا راجع به انتقال تمام یاقسمتی از عین یملك باشد ولی با حق استرداد سردفتر باید آن را در صفحات مخصوص به انتقالات سند مالكیت نوشته امضاء نماید در مورد عمری ورقبی و سكنی ومواردی كه معامله راجع به انتقال سود ملكی برای بیش از 3 سال باشد مقررات بالا راجع به تنظیم خلاصه سند و فرستادن آن به اداره ثبت حوزه وقوع ملك و قید آن درزیر ثبت ملك در دفتر املاك ودرسند مالكیت وبایگانی نمودن خلاصه معامله درپرونده باید مجری گردد .

در مواردی كه معامله راجع به انتقال یك قسمت از ملك باشد خلاصه آن باید در صفحات مخصوص به انتقالات سند مالكیت قید وامضاء گردیده وسند مزبور به ناقل مسترد گردد ودراینصورت منتقل الیه می تواند به اداره ثبت حوزه وقوع ملك مراجعه كرده وبرای خود سند مالكیت مستقلی بگیرد .

در موارد صلح های محاباتی با حق خیار فسخ وبا استفاده از سود و غیره برای مصالح نسبت به املاك ثبت شده مطابق خلاصه معامله با قید حق خیار و سایر حقوق منظور شده بنام متصالح دردفتر ثبت و سند مالكیت صادر می شود ودرصورت فسخ از طرف مصالح ویا انقضاء مدت خیار یا اسقاط حق مذكور مراتب دردفتر ودر برگهای مالكیت قید می شود .

تبصره – ذیل ماده 104 در اصلاحی 8/11/80 حذف شد .

ماده 104 مكرر – چنانچه پس از ثبت ملك در دفتر املاك مالك آن بموجب سند رسمی قراردادی نماید كه بالنتیجه اعیان احداثی دران ملك به ملكیت طرف قرارداد مجاز در احداث اعیانی بوده مستقر گردد خلاصه سند قرارداد او را باید در ستون انتقالات سند مالكیت وذیل ثبت ملك قید نمود و مالك اعیانی پس از انجام عمل می تواند سند مالكیت آن را از اداره ثبت بخواهد .

اداره ثبت وقف معاینه محل و تعیین حدود وحقوق اترتفاقی اعیانی را به مالك عرصه ومجاورین اخطار می نماید و در وقت مقرر صورت مجلس معاینه را تنظیم كه هرگاه اختلافی نباشد با دریافت حق الثبت انتقال، سند مالكیت اعیانی را صادر خواهد نمود و در صورت بروز اختلاف وارائه گواهی رجوع به دادگاه از تاریخ تنظیم صورت مجلس تا سی روز از صدور سند مالكیت تا صدور حكم نهایی خودداری می شود.

ماده 105- (اصلاحی 8/11/80) در مواردی كه سند مالكیت یجدید صادر می شود بایدسند مالكیت اولی باطل شده در پرونده مربوطه بایگانی ودرمورد انتقال ملك به ورثه باید بعد از احراز انحصار وراثت وسمت ورثه نسبت به مورث خلاصه مفاد وشماره گواهینامه دادگاه راجع به حصر وراثت در ملاحظات دفتر قید . درزیر ثبت اولیه ملك سهم یكی از وراث ثبت و سهام بقیه وراث دردفتر املاك فوت شود حصه هریك از ورثه از ملك طبق مقررات بطریقی كه در تصدیق انحصار وراثت معین شده یا بین ورثه مذكور در تصدیق انحصار وراثت توافق حاصل شده باشد با قید انتقال از مورث متوفی ثبت می شود ودیگر ثبت ملك مستقلا بنام مورث لازم نخواهد بود .

تبصره 1- (الحاقی 8/11/80) هرگاه ورثه متوفی یا قائم مقام یا نماینده قانونی آنها تقاضای پرداخت بهاربع یا ثمن اعیانی زوجه متوفی را از اداره ثبت بنماید مسئول ثبت محل كارشناس رسمی دادگستری را برای ارزیابی تعیین می كند تا كارشناس بها عادله اعیانی را با لحاظ ماده 947 قانون مدنی و سایر مقررات معین نماید ورثه می توانند بها مذكور را به حساب سپرده ادارات ثبت تودیع نمایند اداره ثبت بها تعیین شده ملك را به ذینفع ابلاغ واقعی می كند و چنانچه ذینفع فاقد نشانی باشد یا نشانی تعیین شده موافق با واقع نباشد مراتب دریكی از روزنامه های كثیرالانتشار فقط یك مرتبه آگهی خواهد شد .

در آگهی مزبور وهمچنین در اخطاریه حسب مورد باید تصریح شود كه ذینفع جهت اخذ سپرده مذكور به اداره مربوطه مراجعه نماید ودرصورتی كه مدعی تضییع حق باشد ظرف مدت یك ماه پس از رویت اخطار یا انتشار آگهی می تواند به دادگاه صالحه مراجعه وگواهی طرح دعوی را به اداره ثبت محل ارائه نماید .

تبصره 2- (الحاقی 8/11/80) هرگاه ظرف مدت مرقوم گواهی طرح دعوی تسلیم نشود اداره ثبت سند مالكیت ملك را بدون استثناء بها اعیانی صادر خواهد نمود ود رصورت وصول گواهی طرح دعوی در مدت مزبور صدور سند مالكیت بشرح فوق موكول به صدور حكم نهایی است . هزینه ارزیابی و آگهی به عهده متقاضی است .

ماده 106- (اصلاحی 8/11/80) در مواردی كه مطابق ماده 104 سند مالكیت جدید داده می شود براساس مقررات هزینه قانونی سند مالكیت جدید دریافت خواهد شد در صورتی كه املاك بعد از ثبت در دفتر املاك به قطعات مفروزه یا آپارتمان تفكیك شود در صورت درخواست مالك یا مالكین اداره ثبت مطابق صورت مجلس تفكیكی یكی از قطعات را در زیر ثبت ملك و بقیه را در صفحه یا صفحات دفتر جاری یا دفتر متمم ثبت نموده و با ابطال سند مالكیت اولیه در مورد هر یك از قطعات مفروزه یا آپارتمان ها سند مالكیت تفكیكی و جداگانه صادر خواهد شد.

ماده107- املاك موقوفه پس از ثبت در دفتر املاك در دفتر ثبت موقوفات نیز بترتیب و در زیر یكدیگر ثبت خواهد شد و در دفتر مزبور احتیاج به گذاردن صفحات سفید نخواهد داشت املاك مورد ثلث باقی نیز در دفتر مزبور به ثبت خواهد رسید.

ماده108- نمونه دفتر املاك باید با دست بعمل آید و نمونه مهری ممنوع است.

ماده109- املاكی كه از جهت بنا مفروز و از حیث صحن و غیره مشاع است طبق ماده 3 در فتر املاك برای سهم 3 صفحه تخصیص داده می شود و انتقالات هر سهمی زیر ثبت همان قسمت ثبت و حدود و مشخصات و حقوق ارتفاقی قسمت مشاع را در زیر سهم اولی قید و در بقیه سهام و صفحات ذكر شماره صفحه اولیه كافی خواهد بود.

ماده110- (اصلاحی 7/11/80) هر گاه ملك مشاع در نتیجه انتقالات به یك نفر منتقل شود در صورت تقاضای مالك در ملاحظات هر یك از صفحات ثبت مربوطه به سهام مالكین مراتب ذكر می شود و انتقال مزبور در زیر ثبت اخرین سهم با رعایت مقررات بالا ثبت و اسناد مالكیت اولیه باطل و یك جلد سند مالكیت جدید صادر شود.

ماده111- ثبت انتقالات قهری بنام ورثه در دفتر املاك مجانی است و حق الثبت به آنان تعلق نمی گیرد.

ماده112- برای حقوق ارتفاقی كه برای اشخاص در سند مالكیت غیر قید شده است صاحبان حقوق می توانند طبق ماده 124و125 قانون ثبت گواهینامه بگیرند.

ماده113- ( اصلاحی 7/11/80 ) برای هرشخص از هر شماره ملك باید جلد سند مالكیت جداگانه صادر شود.

ماده114- هر گاه ملك مشاع از طرف چند نفر درخواست ثبت شده و قبل از ثبت ملك به یك نفر منتقل شود با تذكر به اسامی متقاضیانی كه ملك بنام آنها آگهی شده و انتقال داده اند بنام منتقل الیه در یكجا ثبت شده و سند مالكیت تمام ملك صادر می گردد.

ماده115- در املاك مشاع برای هر یك نسبت به سهم او یك سند مالكیت صادر خواهد شد.

ماده116- در ثبت اعیانی املاك مزروعی برای هر شماره دو صفحه دفتر املاك كافی است درصورتی كه ارزش آن كمتر از هزار ریال باشد برگهای مخصوصی كه تنظیم شده صادر می گردد.

ماده117- تغییر در وضعیات املاك ثبت شده مستلزم تغییر سند مالكیت نیست مگر در مورد انتقال تمام یا قسمتی از آن كه در این مورد سند تازه بنام منتقل الیه با ذكر مشخصات معامله صادر خواهد گردید.

ماده118- در قسمت املاك مشاع كه یك قسمت از آن در ثبت عادی بدون ذكر شماره املاك مجاور ثبت شده و برای بقیه در ثبت عمومی سند مالكیت صادر می شود بایستی شماره املاك مجاور در ثبت سهام اخیر قید و در ملاحظات ثبت سهم اولیه نیز تصریح شود و در صورتی كه تمام سهام ملك مشاع بدون قید شماره املاك مجاور ثبت شده باشد در موقع انتقال و صدور سند مالكیت تازه بایستی شماره املاك مجاورین قید گردد و همچنین نسبت به هر ملكی كه در ثبت عادی سند آن صادر شده است.

ماده119- املاك مشاعی كه سهام مالكین یك قسمت از آن تواما در یكجا ثبت و سند مالكیت صادر شده و بقیه سهام در ثبت عمومی سند مالكیت صادر می شود قسمت ثبت شده به حالت اول باقی ولی برای سهم هر یك از شركاء بعدی سه صفحه سفید تخصیص و در ملاحظات ثبت هر یك از سهام شماره صفحات ثبت سایر سهام ذكر می شود.

ماده120- ( اصلاحی 8/11/80 ) در مواردی كه مالك بعلت از بین رفتن یا گم شدن سند مالكیت تقاضای صدورالمثنای سند مالكیت می نماید بایستی طریق از بین رفتن یا گم شدن سند را كتبا به اداره ثبت محل اعلام و استشهادیه ای ( كه نمونه آن را سازمان ثبت اسناد و املاك كشور چاپ نموده و دو برگ برای تنظیم و تكمیل به درخواست كننده داده می شود )مبنی بر شهادت و اظهار اطلاع حداقل سه نفر كه هویت و امضاء آنها به گواهی یك نفر از شهود مذكور رسیده و هویت و امضاء نامبرده به گواهی نیروی انتظامی محل یا یكی از دفاتر اسناد رسمی رسیده باشد ضمیمه نماید، اداره ثبت پس از وصول درخواست نامه و برگ استشهاد باید نخست آن را ثبت و در دفتر املاك منعكس كند و سپس مراتب را طی بخشنامه ای به دفاتر اسناد رسمی اعلام كند و در محلهایی كه از رایانه استفاده می شود صدور بخشنامه مزبور ضرورت نداشته و بایستی موضوع را به متصدی رایانه ابلاغ نمایند و پس از آن به هزینه درخواست كننده مراتب را یك نوبت در یكی از روزنامه های كثیرالانتشار و با یكی از روزنامه هایی كه آگهی هایی ثبتی درآن درج می شود آگهی كند . در صورتی كه تا 10 روز از تاریخ انتشار آگهی اعتراضی نرسیده یا درصورت اعتراض اصل سند مالكیت یا سند معامله ارائه نشده باشد . اداره ثبت اقدام به صدور المثنی سند مالكیت خواهد نمود ودر مواردی كه مندرجات صفحه یا صفحات سند مالكیت مفقود گردیده می بایست المثنی صادر گردد.

سند مالكیت المثنی حاوی كلیه مندرجات سند مفقودی است .

(ذكر اسناد شرطی و رهنی كه فسخ ویا فك شده ضرورتی ندارد )

در آگهی كه در روزنامه منتشر می شود باید مطالب زیر قید شود .

1- نام و نام خانوادگی مالك .

2- شماره پلاك و بخش و محل وقوع ملك .

3- خلاصه ادعای از بین رفتن یا گم شدن سند مالكیت .

4- معاملاتی كه به حكایت سوابق ثبتی و اظهار مالك مستند به سند رسمی در سند مالكیت نوشته شده است .

5- تذكر به اینكه هر كس نسبت به ملك مورد آگهی معامله ای كرده كه درقسمت چهار ذكر نشده یا مدعی وجود سند مالكیت نزد خود می باشد باید تا 10 روز پس از انتشار آگهی به ثبت محل مراجعه و اعتراض خود را ضمن ارائه اصل سند مالكیت یا سند معامله تسلیم نماید اگر ظرف مدت مقرر اعتراضی نرسد ویا در صورت اعتراض اصل سند مالكیت یا سند معامله ارائه نشود اداره ثبت المثنی سند مالكیت را طبق مقررات صادر و به متقاضی تسلیم خواهد كرد.(در صورت ارائه سند مالكیت یا سند معامله صورت مجلس مبنی بروجود آن نزد معترض در دو نسخه تنظیم و یك نسخه آن كه متقاضی المثنی تسلیم و اصل سند به ارائه دهنده مسترد می شود).

درصورتی كه در آگهی مذكور اشتباهی رخ دهد تشخهیص اشتباه و صدور دستور رفع اشتباه بعهده مسئول اداره كل ثبت واسناد واملاك استان مربوطه خواهد بود .

تبصره1- ( اصلاحی8/11/80 ) اداره ثبت مكلف است هنگام صدور المثنی سند مالكیتمراتب را به دفاتر حوزه خود كتبا اعلام و متذكر شود كه هرموقع نسبت به پلاك موضوع المثنی سند مالكیت بخواهند هرگونه سند معامله ای تنظیم نمایند (اعم از اینكه به استناد اصل سند مالكیت باشد یا المثنی ) جریان ثبتی ملك را استعلام و سپس در صورت نبودن مانع اقدام به تنظیم و ثبت معامله كنند هریك از دفترخانه ها مكلفند دفتری برای ثبت شماره پلاك این قبیل املاك داشته باشند كه درموقع تنظیم اسناد به آن مراجعه نموده در صورتی كه مورد معامله از املاكی باشد كه نسبت به آن سند مالكیت المثنی صادر شده باید قبلا جریان ثبتی ملك را استعلام و در صورت نبودن مانعی اقدام به تنظیم سند بنماید و در محل هایی كه دررایانه استفاده می شود نیاز به اعلام موضوع به دفاتر اسناد رسمی نمی باشد ولی دفاتر با توجه به سند مالكیت المثنی در مورد انجام معامله باید جریان ثبتی را استعلام وسپس در صورت نبودن مالك اقدام به تنظیم وثبت معامله نمایند .

تخلف از رعایت دستور فوق مستلزم كیفر درجه سه به بالا مقرر در ماده 38 قانون دفاتر اسناد رسمی است.

تبصره2- ( اصلاحی 8/11/80 ) در مواردی كه سند مالكیت در ید ثالث بوده و دادگاه حكم به استرداد آن می دهد و با صدور اجرائیه نیز استرداد سند مالكیت مقدور نمی شود مالك می تواند با اخذ گواهی از دادگاه صادر كننده حكم و تسلیم آن به اداره ثبت مربوطه تقاضای صدور سند مالكیت المثنی بنماید در این مورد ارائه فرم استشهاد و انتشار آگهی فقدان سند مالكیت ضرورت نداشته اداره ثبت باید با رعایت تبصره یك طبق گواهی دادگاه مبادرت به صدور المثنی بنماید .

تبصره3- ( اصلاحی 8/11/80 ) هر گاه بعضی از ورثه با تسلیم رونوشت گواهی انحصار وراثت وسایر مدارك ضروری صدور سند مالكیت سهمیه خود را از ماترك مورث تقاضا نمایند و اعلام بدارند كه سند مالكیت مورث نزد احد از وراثت است كه از ابراز و تسلیم آن به وارث یا اداره ثبت خودداری می نمایند . اداره ثبت مكلف است پس از اخطار به شخص مذكور و انقضاء‌مدت ده روز از تاریخ ابلاغ اخطاریه مراتب را یكبار در یكی از روزنامه های كثیرالانتشار آگهی نماید .

چنانچه دارنده سند مالكیتی بدون مجوز قانونی ظرف مدت معین شده در آگهی ، سند مورد مطالبه را تسلیم ننماید سند مالكیت وراث متقاضی را با رعایت كلیه مقررات قانونی صادر و تسلیم خواهد كرد و بلافاصله طی بخشنامه ای به كلیه دفاتر اسناد رسمی اعلام خواهد نمود كه هر موقع سند مورث ابراز گردید آن را اخذ و برای اقدام به اداره ثبت ارسال دارند .

تبصره 4 – (اصلاحی 8/11/80) در مواردی كه سند مالكیت بنام دولت صادر گردیده و یا سند مالكیت بنام دیگری صادر و بعدا به دولت منتقل شده باشد و مرجع ذیربط بعلت از بین رفتن یا گم شدن سند مالكیت مربوطه با گواهی وزارت دارایی و امور اقتصادی تقاضای صدور المثنی سند مالكیت مفروزه را می نماید . از شمول این ماده مستثنی است .

تبصره 5- ( الحاقی 8/11/80 ) هرگاه بعلت ریختن جوهر یا سوختگی یا پارگی ویا جهات دیگری قسمتی از سند مالكیت از بین رفته باشد و یا قابل استفاده نباشد اداره ثبت با انجام تشریفات مقرر در این ماده اقدام به صدور المثنی سند مالكیت خواهد نمود و سند مالكیت ناقص را باطل ودر پرونده بایگانی می نماید .

تبصره 6- ( الحاقی 8/11/80 ) در صورت اعلام كتبی مالك مبنی برپیدا شدن سند مالكیت اولیه چنانچه با سند مالكیت المثنی معامله ای انجام نشده باشد سند مالكیت المثنی باطل و مراتب پیرو بخشنامه مربوطه به دفاتر اسناد رسمی تابعه اعلام گردد و چنانچه با سند مالكیت المثنی معامله ای انجام شده باشد سند مالكیت اصلی اخذ و پس از ابطال در پرونده ثبتی مربوطه ضبط گردد .

ماده 121- برای هر سهمی از املاك مشاع یك پیش نویس سند مالكیت تنظیم می گردد وحدود كلیه ملك دریكی از پیش نویس ها قید ودر بقیه اشاره به پیش نویس مزبور می شود و بهمین ترتیب در دفتر املاك ثبت و درزیر هر سهمی نوشته می شود كه حدود مطابق حدودی است كه در صفحه شماره فلان نوشته شده .

ماده 122- در مورد وصیت نسبت به ملك ثبت شده باید مفاد وصیت درسند مالكیت مثل سایر معاملات قید شده خلاصه آن به دفتر املاك فرستاده شود وهمچنین در موقع عدول از وصیت ترتیب مزبور رعایت و در صورتی كه ملك مورد وصیت ثبت نشده باشد باید مفاد وصیت در پرونده ثبتی بایگانی و موقع صدور سند مالكیت رعایت گردد .

ماده 123- در مورد ثمن اعیانی كه ضمن درخواست ثبت ملك یا مستقیما بعنوان ثمن اعیان درخواست وآگهی شده باشد سند مالكیت صادر می گردد ولی هرگاه در درخواست بهای ثمن اعیانی گواهی شده باشد فقط به صاحب آن گواهی نامه حق مزبور داده می شود .

ماده 124- در مواردی كه برای استیفای طلب بستانكار طبق حكم دادگاه ملك مدیون به تصرف بستانكار داده می شود اداره ثبت باید متصرف را جانشین مدیون شناخته واگر ملك بنام مدیون به ثبت رسیده باید مطابق همان حكم ملك را بنام محكوم له مثل مورد انتقال ثبت نماید .

ماده 125- ( اصلاحی 8/11/80 ) املاك مشاعی كه اولین سهم آن دردفتر املاك ثبت می شود بازگذاشتن صفحات سفید برای ثبت بقیه سهام آن لازم نیست و باید بقیه سهام را به ترتیب طبق معمول در دفاتر جاری ثبت وشماره صفحه وثبت آن را در ستون ملاحظات ثبت سهم اول قید نمایند ونسبت به صفحاتی كه تا این تاریخ برای ثبت بقیه سهام بازگداشته شده در همان صفحات سفید ثبت گردد .

تبصره ذیل ماده 125 در اصلاحی 8/11/80 حذف گردید.

ماده 126- (اصلاحی 8/11/80) در مورد قنوات مستقل دفتری بنام دفتر ثبت قنوات تخصیص داده می شود تا كلیه قنواتی كه مستقلا مورد معامله واقع می شود و تابع املاك نیست درآن دفتر به ثبت برسد و با رعایت تعداد قنوات هر ناحیه وبه نسبت سهام وعده مالكین آن باید یك یا چند دفتر برای قنوات ییك یا چند ناحیه اختصاص داده شود .